7 tips waarmee je het wicked problem van cultuurdesign tackelt
Hoe gaan we in organisaties om met ongevoeligheid? Het onvermogen om de behoeften van de ander te zien – en mee te wegen in het gedrag naar die ander? Cultuurdesign to the rescue!
Geschatte leestijd: 4 minuten
De vraag is: kun je sturen op organisatiecultuur? Je weet wel, het geheel van geschreven en ongeschreven regels dat bepaalt hoe mensen zich gedragen naar elkaar en naar buitenstaanders?
Organisatiecultuur doet ertoe
Dat gedrag en organisatiecultuur belangrijk is, voelt iedereen. Voorbeelden?
👀 Je voelt dat de bediening je zorgvuldig ontwijkt op een terras.
😰 Je manager schoffeert je collega. Iedereen buikpijn (behalve de manager), niemand grijpt in.
👿 Er is pestgedrag op de werkvloer en het houdt maar niet op.
💩 De ‘hell-desk’ laat je eindeloos wachten en verwijst je dan via het kastje naar de muur.
👟 Jong talent wordt binnengelokt en is zo weer weg omdat ze zich niet gezien voelen.
🥴 Je teamgenoten moeten weer inspringen voor collega’s door hoog ziekteverzuim.
Terwijl óók iedereen weet dat diversiteit, inclusiviteit, empathie en klantgerichtheid tegenwoordig écht het verschil maken.
Maar ja, hoe krijg je stuur op cultuur?
Die geschreven regels, dat proberen we nog wel als middel om gedrag te beïnvloeden. En zelfs dat lukt lang niet altijd. Ik gebruik zelf inmiddels het aantal posters bij klanten als indicator: hoe meer posters met gedragsvoorschriften, hoe groter de kans dat het niet lekker loopt. En dan die ongeschreven regels, dat lijkt helemaal lastig. Een ‘wicked problem’. En toch kan het!
Ontwerp organisatiecultuur als samenhangend systeem
Hoe dan? Door cultuur structureel als samenhangend systeem te zien. Iets dat je niet overkomt, maar dat zich laat designen. Geen quick fix. Iets dat er jaren over doet om te verwateren, komt echt niet in een half jaar op orde. Maar door slim en met veel geduld invloed uit te oefenen op ingesleten patronen van houding en gedrag. Door consequent in een bepaalde richting aan het elastiekje te trekken zonder dat het breekt.
Leestip: Great Mondays van Josh Levine
Josh Levine geeft in zijn boek Great Mondays een mooi voorbeeld van die integrale benadering. Daarin komen elementen terug als als je doelen en waarden, de persoonlijkheid van je merk, gewenst en ongewenst gedrag, waardering, rituelen en geheugensteuntjes. Kijk, de ‘poster met de voorbeelden’, maar dan ingebed in in heel systeem, en qua vorm afgestemd op de cultuur. Dat laat zich natuurlijk niet zomaar 1 op 1 naar de situatie in Nederland vertalen, maar hij schetst wel een inspirerend palet aan interventiemogelijkheden.
Het voordeel voor start-ups
Bij start-ups is het overzichtelijk. Daar kun je echt nog van scratch af aan beginnen. In alle overige gevallen zijn er bestaande patronen: deels functioneel, deel niet-functioneel. Daar vraagt het doorzettingsvermogen en lef om bij te sturen.
Het is nooit te laat voor cultuurdesign
Ik heb het zien werken. In organisaties die de tijd namen, die écht naar hun mensen luisterden én tegelijkertijd heldere grenzen durfden te trekken. Die leidinggevenden en medewerkers medeverantwoordelijk maakten en aan durfden spreken. Die het verleden niet uit wilden poetsen maar doorbouwden op waar de (professionele) trots zat. Die in dialoog gingen, ambassadeurs benoemden, ploeterden op teksten die niet alleen van bovenaf kwamen maar wél eigen voelen. Dat wilden verrijken met vormkwaliteit en design om trots op te zijn. Die feestjes durfden organiseren, ook als het nog niet allemaal perfect liep… Kortom, met een aanstekelijke professionaliteit die overeind blijft in de dagelijkse praktijk.
Daarom geloven wij bij Brainy Branding in het doelgericht beïnvloeden van je organisatiecultuur. Afnemers en medewerkers die meer plezier, ruimte en échtheid ervaren in hun contacten. Gedrag geworteld in een onzichtbare band.
Obers die contact zoeken, medewerkers die proactief opereren en net dat extra stapje zetten. Leidinggevenden die op hun mensen vertrouwen en klanten die glimlachen om hun ervaring. Grappen die niet ten kosten van anderen gaan. Tijd en aandacht voor jongeren, mensen die anders zijn dan de meerderheid.
O ja, we zouden je tips geven voor invloed op organisatiecultuur
Hier komen ze!
- Neem de tijd; beheers je dadendrang
- Betrek zoveel mogelijk niveaus en groepen binnen je organisatie
- Zorg ervoor dat je de informele leiders aan boord hebt
- Kritiek is een kans en bron van energie; zoek het op
- Durf grenzen te stellen en excessen aan de kaak te stellen
- Geef zelf het goede voorbeeld
- Investeer in herkenbare taal en uitingen om trots op te zijn
Heb je kriebels? Wil je vrijblijvend in gesprek? Bel 0487 745 000.
#organisatiecultuur #markstrategie #design #cultuurverandering #dialoog